Wyobraźmy sobie idealny świat – zaczynamy pracę zawodową (wszystko jest jedną wielką niewiadomą), wchodzimy do gabinetu z napisem „psycholog/pedagog szkolny” a tam na biurku leży instrukcja obsługi!

Albo jeszcze lepiej – w gabinecie czeka na Nas dyrektor plus inny doświadczony pracownik i wprowadzają w świat dokumentów szkolnych. Wszystko tłumaczą, pokazują, gdzie co można znaleźć, jak wyglądają wzory dokumentów, rozporządzenia, przedstawiają jaki mają system przechowywania „papierków”, uprzedzają co jest obowiązkowe (dla kuratorium), a co tylko dobrą praktyką dla danej placówki. Wszystko jasne i przejrzyste.

Dobra, poniosło mnie!

Prawda jest taka, że wpadamy do szkoły i już na starcie dużo się dzieje. Różne pomysły rzucane są z każdej strony. Może psycholog zrobi zajęcia z kreatywności? A może poprowadzi stałe zajęcia integracyjne dla klasy? Dobrze by było, gdyby przeszedł się po każdej klasie z działaniami profilaktycznymi. Ups…Robi się intensywnie. W dodatku ktoś się pokłócił. A przed gabinetem siedzi już kolejka uczniów, którzy potrzebują wsparcia na JUŻ. Dzieje się! Trzeba to lubić, ale trzeba również mieć plan i dobrą organizację pracy.

To teraz czas na ogarnięcie tych wszystkich papierków. Zacznijmy od WOPFU, czyli Wielospecjalistycznej Oceny Poziomu Funkcjonowania Ucznia. Co zawiera ten dokument?

1.      „Indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne, mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia ucznia

2.      W zależności od potrzeb, zakres i charakter wsparcia ze strony nauczycieli, specjalistów, asystentów lub pomocy nauczyciela

3.      Przyczyny niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu ucznia, w tym bariery i ograniczenia utrudniające funkcjonowanie i uczestnictwo ucznia w życiu przedszkolnym lub szkolnym.”

A dlaczego pierwszy omawiamy WOPFU?

Na podstawie tego dokumentu tworzy się IPET, dlatego w rozporządzeniu mamy taki zapis: „zespół, co najmniej dwa razy w roku szkolnym, dokonuje okresowej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia, uwzględniając ocenę efektywności programu, (…) oraz, w miarę potrzeb, dokonuje modyfikacji programu.”

Jak to sobie wszystko zorganizować?

Pierwsze spotkanie zespołu na ma celu analizę sytuacji ucznia – czyli tworzymy WOPFU, po czym również zespołowo piszemy IPET. Kolejne spotkanie możemy zwołać na koniec semestru lub na początku kolejnego w celu podsumowania dotychczasowych działań i wprowadzenia ewentualnych modyfikacji. Na koniec roku warto spotkać się ponownie i wspólnie dokonać podsumowania.

Co ciekawe WOPFU koniecznie jest tworzone dla uczniów objętych kształceniem specjalnym (tzw. „orzeczeniowców”) ale możemy skorzystać z tego dokumentu również w innych sytuacjach, np. gdy uczeń ma stwierdzoną depresję. Najważniejsza myśl jaka powinna nam przyświecać tworząc ten dokument – MA NAM POMÓC. Nie sztuką jest stworzyć kolejny papierek. Unikajmy zbędnego tworzenia dokumentów na zasadzie – byleby coś było. Lepiej mieć mniej dokumentów ale bardziej konkretnych. To ma być „ściąga’ dla nas specjalistów ale również nauczycieli i rodziców.

TO WARTO PAMIĘTAĆ:

W przypadku tworzenia WOPFU dla ucznia z orzeczeniem, rodzice lub pełnoletni uczeń

mają prawo brać czynny udział w spotkaniach zespołu.

Na koniec posiedzenia i wspólnych ustaleń, mają prawo dostać kopię dokumentu dla siebie

Skoro mamy już WOPFU pora zająć się Indywidualnym Programem Edukacyjno-Terapeutycznym (oczywiście dla uczniów z orzeczeniem)

Zacznijmy od szybkiego podsumowania:

Tworzymy IPET wspólnie z całym zespołem, na podstawie WOPFU i orzeczenia wydanego przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną, na okres na jaki zostało wydane orzeczenie. 

Przypominajka! Mamy trzy etapy edukacyjne klasy I –III, IV-VIII i szkoła ponadpodstawowa. 

Na stworzenie IPETU mamy czas do dnia 30 września  roku szkolnego, w którym uczeń rozpoczyna naukę (nowy etap edukacji) albo 30 dni od momentu wpływu dokumentu do szkoły.

Co zawiera IPET?

1. Dane ucznia oraz ogólne informacje z orzeczenia: rodzaj niepełnosprawności, okres na jaki zostało wydane.

2. Informacje z WOPFU dotyczące umiejętności ucznia w danych sferach, np. poznawczej, emocjonalno-społecznej, jego zainteresowania i mocne strony.

3. Zakres i sposób dostosowania programu wychowania przedszkolnego lub wymagań edukacyjnych do potrzeb i możliwości ucznia, to znaczy – CO WYMAGA DOSTOSOWANIA I JAK BĘDZIEMY TO ROBIĆ.

4. Zintegrowane działania nauczycieli/specjalistów prowadzących zajęcia o charakterze rewalidacyjnym ukierunkowanym na poprawę funkcjonowania dziecka oraz wzmacniania jego uczestnictwa w życiu przedszkolnym lub szkolnym, to znaczy – KIERUNEK DZIAŁAŃ (NAD CZYM BĘDZIEMY PRACOWAĆ, CO CHCEMY OSIĄGNĄĆ, ORAZ CO ZROBIMY ABY OSIĄGNĄĆ CEL).

5. Formy i okres udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej, wskazujemy jakie zajęcia będzie miało dziecko i w jakim wymiarze godzin (to nie jest rewalidacja ani działania o charakterze socjoterapeutycznym).

6. Działania wspierające rodziców ucznia (w razie potrzeby zakres współdziałania z instytucjami),  to znaczy, że określamy zakres i formę oraz częstotliwość udzielanego wsparcia dla rodziców (może to być wsparcie w zakresie rozwiązywania problemów wychowawczych, kształtowania kompetencji rodzicielskich – np. wspólnie znajdujemy miejsce, gdzie odbywają się warsztaty z tej tematyki, prosimy rodzica o zobowiązanie się do wzięcia udziału w szkoleniu, prowadzimy psychoedukację i konsultujemy wątpliwości).

7. Zajęcia rewalidacyjne i socjoterapeutyczne oraz w przypadku uczniów klas VII, VIII szkoły podstawowej, branżowej I stopnia, liceum ogólnokształcącego i technikum zajęcia z doradztwa zawodowego, zapisujemy konkretnie w jakich zajęciach będzie brał udział uczeń,  w jakim wymiarze czasu i na co będą one ukierunkowane; w przypadku doradztwa zawodowego warto określić w jakiej formie będą realizowane  te treści.

8. Zakres współpracy nauczycieli i specjalistów z rodzicami ucznia w realizacji zadań, np. realizacja zaleceń zawartych w orzeczeniu, integracja ze środowiskiem rówieśniczym, przygotowanie do samodzielności, zapewnienie odpowiednich warunków nauki, zapewnienie specjalistycznych zajęć z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

9. Rodzaj i sposób dostosowania warunków organizacji kształcenia do rodzaju niepełnosprawności ucznia, w tym w zakresie wykorzystywania technologii wspomagających kształcenie ( w zależności od potrzeb), to znaczy, że musimy zastanowić się i zapisać jaki sprzęt może być potrzebny w szkole.

10. Zajęcia edukacyjne realizowane indywidualnie z uczniem lub w grupie do 5 osób, na podstawie wopfu i ipetu możemy wnioskować do organu prowadzącego o środki na realizację np. języka polskiego indywidualnie lub właśnie w małej grupie do 5 osób – to jest odpowiednie miejsce w ipecie do zrobienia takiego zapisu.

Na koniec pamiętajcie, że dokumenty muszą być podpisane przez współautorów – specjalistów, nauczycieli, dyrekcję zatwierdzającą zapisy oraz rodziców lub pełnoletniego ucznia.

Oba dokumenty można modyfikować. Pracujemy, obserwujemy i wyciągamy wnioski. Jeśli mam potrzebę wprowadzić jakąś zmianę, powoływany jest zespół i tworzymy odpowiedni zapis. Warto dodać do teczki ucznia programy zajęć specjalistycznych, dostosowania edukacyjne.

 

Rozporządzenie, w którym znajdziesz informacje dotyczące WOPFU i IPETU:

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20170001578/O/D20171578.pdf